ماهی بخوریم یا نخوریم؟ - مجله سرگرمی

ماهی بخوریم یا نخوریم؟

مصاحبه با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی

ماهی غذای ارزشمند و سالمی است این جمله، مورد توافق همه متخصصان تغذیه است اما آیا مصرف ماهی هم می تواند خطرناک باشد؟ این روزها گاهی اخباری راجع به مصرف ماهی های دریای شمال و جنوب و خطرات احتمالی آن از رسانه ها به گوش می رسد. ماجرا هم از خبری راجع به آلودگی دریای جنوب با جلبک سرخ آغاز شد و بعد به دریای شمال هم کشیده شد. اگرچه بعدها خبرهای تکمیلی راجع به این مساله منتشر شد که می گفت این آلودگی ها مخصوص خود ماهی هاست و خطری برای انسان ها ندارد و این جلبک وارد چرخه غذایی انسان ها نمی شود اما به هر حال نپرداختن کامل به این اخبار و روشن نکردن ابعاد آن می تواند موجب نگرانی مردم شود. کما اینکه خانم اکرم السادات حسینی از اصفهان و آقای امید کرامتی از شیراز از خوانندگان هفته نامه سلامت هم طی تماسی با ما نگرانی شان را در خصوص شایعه آلودگی ماهی ها ابراز کردند. به همین علت ما به سراغ متخصصین مختلف رفته ایم تا درستی و نادرستی این اخبار را معین کنیم. این هفته برای آغاز کار از دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی پرسیده ایم که آیا اصلا مصرف ماهی می تواند خطر داشته باشد یا خیر؟ امیدواریم مطالب هفته های بعدی و بازتاب های این مطلب اطلاعات مناسبی در خصوص این قضیه در اختیار مردم قرار دهد.

آقای دکتر! واقعا آب های شمال و جنوب کشورمان آلوده شده؟ واقعا باید در مصرف ماهی احتیاط کنیم؟

ببینید؛ در سال های اخیر، جانوران آبزی ساکن دریاچه مازندران و آب های جنوبی کشورمان به دلایل مختلفی تحت تاثیر آلودگی های زیست محیطی قرار گرفته اند. به هرحال این آلودگی ها ممکن است وارد زنجیره غذایی جانوران ساکن این آب ها شده و در گوشت و ترکیبات حیاتی بدنشان قرار بگیرند و در صورت تغذیه ما از این گوشت ها، ممکن است وارد بدنمان شده و در قسمت هایی تجمع نمایند و آسیب برسانند. آلودگی آب های شمال در اثر فاضلاب کارخانجات صنعتی، زباله ها و عدم رعایت مسایل بهداشت عمومی است اما در آب های جنوبی کشورمان علاوه برآلودگی های زیست محیطی، قسمت عمده آلودگی به فرآورده های نفتی بازمی شود.

یعنی این آلودگی ها باعث می شود گوشت فرآورده های دریایی، مشکل دار شود؟

به هر حال در همه جای جهان استانداردهایی برای مقدار آلودگی فرآورده های دریایی وجود دارد و اگر میزان آلودگی بیش از حد استاندارد شود، مواد غذایی غیرقابل مصرف می شوند و توصیه می شود افراد از آنها استفاده ننمایند. البته زدن چنین برچسبی به فرآورده های دریایی مستلزم مقدار گیری دقیق مقدار آلودگی در گوشت جانوران آبزی است و تا آنجا که من می دانم، تا به حال هیچ نهاد و ارگانی رسما این مقدار گیری ها را به دقتی که باید انجام شود، انجام نداده و برعهده نگرفته است. بنابراین اطلاعات دقیقی در زمینه مقدار آلودگی ماهی های موجود در بازار وجود ندارد.

در صورت مصرف ماهی آلوده چه کسانی بیشتر در خطرند؟

مسلما گروه های آسیب پذیر جامعه مثل بچه ها، نوجوانان، مادران باردار و شیرده، سالمندان و بیماران بیشتر در معرض خطر هستند. کودکی که در حال رشد است نیازش به مواد مغذی بیشتر است و اگر غذایش آلوده به مواد شیمیایی و عناصر سنگین فلزی باشد تمام پتانسیل های رشدش تحت تاثیر قرار می گیرند و ممکن است برخی از آنها را به صورت همیشگی از دست بدهد. ضمناً، به علت حالت تجمعی فلزات سنگین در بدن انسان، کسانی که این فرآورده غذایی آلوده به فلزات سنگین را بیشتر مصرف نمایند، تجمع این عناصر سنگین فلزی در بدنشان بیشتر خواهد شد و آسیب پذیری ناشی از این تجمع هم در آنها با شدت بیشتری دیده می شود.

مسمومیت با این ترکیبات را چقدر باید جدی گرفت؟

خوب مسمومیت همواره، مساله ای جدی است. برخی از آلودگی های شیمیایی و آلودگی فلزات سنگین عامل بیماری حاد نیستند ولی بیماری های مزمن ایجاد می نمایند، در درازمدت سلامت فرد را به خطر می اندازند؛ یعنی معمولا این جور نیست که فرد یک وعده ماهی آلوده با سرب یا جیوه را مصرف کند و فردایش دچار بیماری حاد شود اما با گذشت زمان و مصرف بیش از حد این آلودگی ها این عامل به علاوه عوامل دیگر می تواند باعث شود که فرد دچار سرطان های گوارشی، سرطان کبد و مسائل دیگر شود.

پخت وپز هم نمی تواند این آلودگی ها را بی اثر کند؟

آلودگی های فلزی با روش های پخت وپز به هیچ اسم از بین نمی فرایند و هیچ روش پختی وجود ندارد که اثر قابل توجهی بر این آلودگی ها داشته باشد و ما در هر صورت، اگر چنین غذاهای آلوده ای را مصرف کنیم، آسیب خواهیم دید. ولی دوباره تاکید می کنم که ما هنوز از کمیت آلودگی های شیمیایی، میکروبی و فلزی ماهی های کشورمان اطلاعات دقیقی نداریم. فقط می دانیم که این آلودگی ها ممکن است وجود داشته باشند و این عوارض هم محتمل هستند.

با این اوصاف، هنوز هم توصیه می کنید غذاهای دریایی بخوریم؟

حتما، به طور کلی، خوردن فرآورده های دریایی همچنان توصیه می شود اما اگر کسانی هستند که نگرانی دارند یا علاقه زیادی به مصرف ماهی دارند، خوردن ماهی های پرورشی مثل ماهی قزل آلای پرورشی را با اطمینان کامل به همه پیشنهاد می کنم اما باز هم می گویم که در خصوص ماهی های جنوب، اطلاعاتی در خصوص آلوده بودن در دسترس نیست.

حالا این ماهی های پرورشی، خواص لازم را دارند؟

البته ماهی های آب شور و آب هایی که به آب های آزاد و اقیانوس ها راه دارند ارزش غذایی شان بسیار بیشتر از ماهی ها و حیواناتی است که در فضای بسته ای مثل دریای مازندران و دریاچه ها پرورش پیدا می نمایند. اسید چرب امگا3 که این همه راجع به مزایا و خواصش صحبت می شود و ید فراوان غذاهای دریایی به ساکنین آب های آزاد بازمی شود. از قلم نیاندازید که هرچه محیط پرورش ماهی ها کوچک تر باشد، ارزش غذایی شان کمتر می شود. آنالیز ها نشان داده اند میزان اسید های چرب امگا3 که در ماهی های دریای جنوب وجود دارد اصلا قابل مقایسه با ماهی های پرورشی نیست؛ یعنی این میزان در ماهی های پرورشی خیلی کمتر است.

3 نکته درباره نگهداری ماهی در خانه

1 ماهی ها و غذاهای دریایی را به مقدار مصرف روزانه بخرید.

2 حداکثر تا 6 ماه آنها را منجمد کنید.

3 اگر یک بار از حالت انجماد خارج شدند، دوباره فریزشان نکنید.

منبع: http://salamat.com

ae

dubairo.ir: دبی: زیباترین شهر حاشیه خلیج فارس و امارات

euroro.ir: اروپا: سفر به مهد فناوری و میراث دار تمدن باستانی روم و یونان

منبع: راسخون